
Alles wat je moet weten over cao’s
Als intermediair is het belangrijk om goed te begrijpen wat een cao is en hoe je deze goed volgt. In dit artikel leggen we alles uit wat je moet weten over cao’s in 2025, hoe een cao tot stand komt en wat cao-lonen precies betekenen. Lees verder voor alles wat je moet weten!
Dit artikel is gecontroleerd door Karin Breedveld, expert op het gebied van cao’s.
Inhoudsopgave
Wat is een cao?
Een cao, of collectieve arbeidsovereenkomst, is een schriftelijke overeenkomst tussen werkgevers en werknemers waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan. Denk aan loon, toeslagen, betaling van overwerk, werktijden, proeftijd, opzegtermijn en pensioen. Een cao regelt dus veel van de voorwaarden waaronder werknemers werken.
Voor wie geldt een cao?
Cao’s gelden meestal voor een bepaalde bedrijfstak. Wanneer een cao AVV (Algemeen Verbindend Verklaard) is, moeten alle bedrijven in die sector deze cao volgen. Een cao kan ook op ondernemingsniveau overeengekomen worden. Dan geldt de cao alleen voor dat ene bedrijf.
In de werkingssfeer van een cao vind je welke soort bedrijven onder de cao vallen. Meer informatie hierover vind je hier.
Wat is de werkingssfeer van een cao?
De werkingssfeer van een cao bepaalt welke werknemers en ondernemingen onder de afspraken van de cao vallen. Het beschrijft de groepen van werknemers en ondernemingen die gebonden zijn aan de bepalingen en voorwaarden van de cao. Meestal is de werkingssfeer van een cao beperkt tot de partijen die de cao hebben afgesloten. Maar soms kan de cao ook van toepassing zijn op niet-leden van de betrokken vakbonden of werkgeversorganisaties. Dit kan op basis van wettelijke bepalingen of doordat bepalingen en voorwaarden van een cao rechtstreeks van toepassing zijn op individuele arbeidsovereenkomsten.
Hoe komt een cao tot stand?
Een cao wordt afgesloten door werkgevers- en werknemersorganisaties, zoals vakbonden en werkgeversverenigingen. Het proces verloopt in verschillende fasen:
- Voorstellen: De start is een voorstellenbrief van de werkgeversorganisatie, waarin de voorstellen van hun leden staan, gericht aan de werknemersorganisatie. Het kan ook andersom: de werknemersorganisatie stuurt een voorstellenbrief naar de werkgeversorganisatie.
- Onderhandelingen: De onderhandelingsperiode neemt vaak veel tijd in beslag. De onderhandelingen verlopen meestal niet zonder slag of stoot. De voortgang wordt tussentijds besproken met de cao-commissie.
- Resultaten: De onderhandelingsperiode mondt uit in één van de volgende resultaten:
- Principeakkoord: Dit is eigenlijk de beste uitkomst. Beide partijen weten in dit geval bijna zeker dat hun leden positief zullen reageren en dat er een definitief akkoord uit voortkomt.
- Onderhandelingsresultaat: De partijen zijn tot een voorstel gekomen, maar het is niet zeker of de leden akkoord zullen gaan.
- Eindbod: Dit is het geval als de partijen niet tot overeenstemming kunnen komen. Eén van de partijen doet de ander dan een eindbod, meestal de werknemersorganisatie. De kans is groot dat er dan opnieuw moet worden onderhandeld of dat werknemers zelfs actie gaan voeren. Uiteindelijk is dit het ultieme middel van de vakbond om druk uit te oefenen op de werkgever.
- Definitief akkoord: Als fase 3 met succes wordt afgerond, dan is de cao akkoord. Het kost dan nog wat tijd om de definitieve tekst op te stellen, maar dan is eindelijk de nieuwe cao daar.
Wat gebeurt er als partijen het niet op tijd eens worden en de huidige cao afloopt?
Als partijen het niet op tijd eens worden en de cao afloopt, blijft de oude cao meestal gewoon van kracht totdat er een nieuwe cao is. Dit zorgt ervoor dat de arbeidsvoorwaarden en lonen niet veranderen.
Wat betekent het als een cao-verhoging met terugwerkende kracht wordt ingevoerd?
Dit gebeurt soms als onderhandelingen lang duren en de oude cao al afgelopen is. Wanneer de nieuwe cao dan uiteindelijk rond is, worden loonsverhogingen vaak met terugwerkende kracht ingevoerd. Werkgevers die onder de cao vallen, moeten hierin meegaan.
Flexhub hoeft dit niet, omdat we vallen onder de ABU-cao (cao van de Algemene Bond Uitzendondernemingen). Wij voeren de verhogingen door op het moment dat ze bekend worden gemaakt en onderdeel zijn van een definitief akkoord, tenzij de opdrachtgever aangeeft dit (met terugwerkende kracht) te willen. Is er sprake van een principeakkoord, dan moet je als intermediair aan een opdrachtgever vragen of hij de verhoging vanaf dat moment al gaat volgen. Is dat zo, dan passen wij deze verhoging ook gelijk toe. Anders volgt de verhoging pas bij een definitief akkoord.
Welke cao geldt voor uitzendkrachten?
Uitzendkrachten vallen onder de Uitzendcao. Sinds december 2019 hebben de ABU en NBBU een geharmoniseerde cao. Dat betekent dat beide cao’s nagenoeg gelijk zijn, wat alles in de uitzendbranche een stuk eenvoudiger maakt. Uitzendkrachten krijgen een betere rechtspositie, meer zekerheid en begeleiding om duurzaam inzetbaar te blijven.
In artikel 16.1, 16.3 en 16.4 van de cao staat dat een uitzendkracht recht heeft op de inlenersbeloning. Dit betekent dat de uitzendkracht recht heeft op dezelfde beloning als werknemers die in dienst zijn bij de inlener en dezelfde werkzaamheden uitvoeren.
Als uitzendbureau moet je de inlenersbeloning uitvragen bij de inlener. Uitgangspunt is dan de cao die de inlener hanteert. Als een inlener hier positief van afwijkt voor zijn eigen werknemers, moeten die positieve ‘afwijkingen’ ook doorgevoerd worden voor uitzendkrachten. De inlener is verplicht om per uitzendkracht deze informatie te verstrekken.
Met Flexhub kom je verder
Heb je vragen over de Uitzendcao of de cao van je inlener? De specialisten van Flexhub staan voor je klaar! Als one-stop-shop in de flexbranche vind je bij ons alle kennis onder één dak.
Veelgestelde vragen
Een minimum cao is de basis cao die werkgevers moeten volgen. Het bevat de minimale voorwaarden voor loon en arbeidsomstandigheden die wettelijk zijn vastgesteld. Werkgevers mogen geen lagere voorwaarden bieden dan in de minimum cao staan.
Een standaard cao is de meest gangbare cao in een bepaalde sector. Vaak wordt dit de referentie-cao genoemd, omdat het de basis is voor veel andere cao’s binnen die sector. Dit zorgt voor uniformiteit en duidelijkheid voor zowel werknemers als werkgevers.
Cao-lonen zijn de lonen die zijn afgesproken in een cao. Deze lonen liggen altijd op of boven het wettelijk minimumloon, afhankelijk van de sector en de cao-afspraken. Cao-lonen bieden werknemers meer zekerheid omdat ze zijn vastgelegd in een collectieve overeenkomst.