Stakende uitzendkrachten

Je hoort de laatste tijd veel over stakingen, bijvoorbeeld in het ov of onderwijs, maar wat als uitzendkrachten meedoen aan een staking? Mag een uitzendbureau deze uitzendkrachten dan vervangen als de inlener hierom vraagt? En hebben uitzendkrachten wel stakingsrecht? Wat betekent het voor jou en je uitzendkrachten? Wij bespreken deze vragen rondom stakende uitzendkrachten met oog op een zaak die afgelopen maand werd besproken in de rechtbank van Rotterdam.

De casus

De zaak komt voort uit de onenigheid tussen uitzendbureau OTTO Workforce en Albert Heijn. Distributiecentra werken veel met uitzendkrachten en zo ook de distributiecentra van Albert Heijn. OTTO Workforce stelde in 2023 uitzendkrachten ter beschikking aan Albert Heijn, maar dat jaar vonden er ook stakingen plaats bij de distributiecentra. Naast werknemers van Albert Heijn deden ook uitzendkrachten hieraan mee. Albert Heijn vroeg daarom aan OTTO om vervanging van de desbetreffende uitzendkrachten. OTTO reageerde dat dit niet mocht en refereerde naar het onderkruipersverbod, artikel 10 van de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediair (Waadi). Hierop stapten de partijen naar de rechter voor duidelijkheid.

Het onderkruipersverbod

In artikel 10 van de Waadi, het onderkruipersverbod, staat dat het verboden is om arbeidskrachten aan een bedrijf waar een arbeidsconflict of werkstaking heerst, ter beschikking te stellen. Ook als er een staking dreigt mag een uitzendbureau geen nieuwe uitzendkrachten meer ter beschikking stellen. Het is de werkgever dus niet toegestaan om bij een staking uitzendkrachten in te huren om het werk van de stakers te laten verrichten, ongeacht door wie het werk is neergelegd. Uitzendkrachten die al ingehuurd waren mogen wel tijdens de staking gewoon werk blijven verrichten als ze dit willen.

Uitzonderingen op het onderkruipersverbod

Een werkgever mag dus geen uitzendkrachten inhuren om het werk van de stakers over te nemen, maar er is een uitzondering. Omdat alle termen nogal door elkaar lopen, geven we een praktisch voorbeeld: schoonmakers (uitzendkrachten) die ingehuurd worden door een organisatie (opdrachtgever) hebben een conflict met het schoonmaakbedrijf (uitzendbureau) en gaan daarom staken. In dit geval mag de opdrachtgever andere schoonmakers inhuren voor het werk van de stakende schoonmakers via een ander schoonmaakbedrijf of uitzendbureau. Een opdrachtgever staat dan dus in zijn recht om de opdracht door iemand anders uit te laten voeren.

Ook als de werkzaamheden door andere reguliere werknemers of werknemers van een onderneming die deel uitmaakt van hetzelfde concern uitgevoerd worden, geldt het onderkruipersverbod niet. Er is dan namelijk geen sprake van beschikking stellen van arbeidskrachten in de zin van artikel 10 van de Waadi.

Het oordeel

Omdat de staking tegen Albert Heijn was gericht en niet tegen OTTO, en er geen onderscheid in de wet wordt gemaakt tussen stakende werknemers en stakende uitzendkrachten, oordeelde de rechter dat Albert Heijn geen vervangende uitzendkrachten mocht inhuren. Ook mocht OTTO Workforce geen (extra) uitzendkrachten ter beschikking  stellen. Als de staking tegen OTTO was gericht, mocht OTTO de stakende uitzendkrachten wel vervangen door eigen andere uitzendkrachten. Je kunt hier de volledige uitspraak lezen.

Heb je een vraag over stakende uitzendkrachten of het onderkruipersverbod? Neem contact met ons op.