Alles wat je als intermediair moet weten over cao’s
Wat is een cao? Voor wie geldt een cao en hoe komt een cao tot stand? Lees het in onze blog.
Dit artikel is gecontroleerd door Karin Breedveld, expert op het gebied van cao’s.
Wat is een cao?
De Rijksoverheid omschrijft een cao als volgt: Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan. Bijvoorbeeld over loon, toeslagen, betaling van overwerk, werktijden, proeftijd, opzegtermijn of pensioen.
Voor wie geldt een cao?
Cao’s gelden meestal voor een bepaalde bedrijfstak. Als een cao AVV (Algemeen Verbindend Verklaard) is, moeten alle bedrijven in die sector deze cao volgen. In de werkingssfeer van een cao vind je welke soort bedrijven onder de cao vallen. Meer informatie hierover vind je hier.
Een cao kan ook op ondernemingsniveau overeengekomen worden. Dan geldt de cao alleen voor dat ene bedrijf.
Wat is de werkingssfeer van een cao?
De werkingssfeer van een cao bepaalt welke werknemers en ondernemingen onder de afspraken van de cao vallen. Het beschrijft de groepen van werknemers en ondernemingen die gebonden zijn aan de bepalingen en voorwaarden van de cao. Over het algemeen is de werkingssfeer van een cao beperkt tot de partijen die de cao hebben afgesloten. Maar soms kan de cao ook van toepassing zijn op niet-leden van de betrokken vakbonden of werkgeversorganisaties. Dit kan op basis van wettelijke bepalingen of doordat bepalingen en voorwaarden van een cao rechtstreeks van toepassing zijn op individuele arbeidsovereenkomsten.
Wie sluit een cao af?
Bij de onderhandelingen over een nieuwe cao zijn werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties (meestal vakbonden) betrokken.
Hoe komt een cao tot stand?
Het proces bestaat uit vier fases:
- Het proces start met een voorstellenbrief van de werkgeversorganisatie, waarin de voorstellen van hun leden staan, gericht aan de werknemersorganisatie. Andersom geldt hetzelfde: de werknemersorganisatie stuurt een voorstellenbrief naar de werkgeversorganisatie.
- Hierna volgt de onderhandelingsperiode. Die neemt vaak wel enige tijd in beslag. De onderhandelingen verlopen meestal niet zonder slag of stoot. De voortgang wordt tussentijds besproken met de cao-commissie.
- De onderhandelingsperiode mondt uit in één van de volgende resultaten:
a. Principeakkoord: Dit is eigenlijk de beste uitkomst. Beide partijen weten in dit geval bijna zeker dat hun leden positief zullen reageren en dat er een definitief akkoord uit voortkomt.
b. Onderhandelingsresultaat: De partijen zijn tot een voorstel gekomen, maar het is niet zeker of de leden akkoord zullen gaan.
c. Eindbod: Dit is het geval als de partijen niet tot overeenstemming kunnen komen. Eén van de partijen doet de ander dan een eindbod, meestal de werknemersorganisatie. De kans is groot dat er dan opnieuw moet worden onderhandeld of dat werknemers zelfs actie gaan voeren. Uiteindelijk is dit het ultieme middel van de vakbond om druk uit te oefenen op de werkgever. - Als fase 3 met succes wordt afgerond, dan is de cao akkoord. Het kost dan nog wat tijd om de definitieve tekst op te stellen, maar dan is eindelijk de nieuwe cao daar.
Wat gebeurt er als partijen het niet op tijd eens worden en de huidige cao afloopt?
In de meeste gevallen loopt dan de huidige cao nog een jaar door of totdat er een nieuwe cao is.
Wat betekent het dat een cao-verhoging met terugwerkende kracht wordt ingevoerd?
Hier is soms sprake van als onderhandelingen lang duren en de oude cao eigenlijk al afgelopen is. Als de nieuwe cao dan uiteindelijk rond is, worden loonsverhogingen regelmatig met terugwerkende kracht ingevoerd. Werkgevers die onder de cao vallen moeten hierin meegaan. Als Flexhub hoeven we dat echter niet te doen, omdat we vallen onder de ABU-cao (cao van de Algemene bond Uitzendondernemingen, download deze cao hier). Wij voeren de verhogingen door op het moment dat ze bekend worden gemaakt en onderdeel zijn van een definitief akkoord, tenzij de inlener aangeeft dit (met terugwerkende kracht) te willen. Is er sprake van een principeakkoord, dan moet een intermediair aan een inlener vragen of hij de verhoging vanaf dat moment al gaat volgen. Is dat het geval, dan passen wij deze verhoging gelijk toe. Anders volgt de verhoging pas bij een definitief akkoord.
Welke cao geldt voor uitzendkrachten?
Uitzendkrachten vallen onder de (ABU of NBBU) uitzend cao. Vanaf december 2019 hebben de ABU en NBBU volledig geharmoniseerde cao’s. De nieuwe cao’s zorgen voor een gelijk speelveld en zijn sterk vereenvoudigd. Uitzendkrachten krijgen een betere rechtspositie, meer werkzekerheid en begeleiding om duurzaam inzetbaar te blijven.
In artikel 16.1, 16.3 en 16.4 van de cao staat onder andere beschreven dat een uitzendkracht recht heeft op de inlenersbeloning. Dit houdt in dat de uitzendkracht recht heeft op dezelfde beloning als werknemers die in dienst zijn bij de inlener en die dezelfde werkzaamheden uitvoeren (gelijk loon voor gelijk werk) (bekijk dit artikel voor uitgebreidere informatie over de inlenersbeloning).
Intermediairs moeten de inlenersbeloning uitvragen bij of laten bevestigen door de inlener. Uitgangspunt is de cao die de inlener hanteert, maar als een inlener hier positief van afwijkt voor zijn eigen werknemers, moeten die positieve ‘afwijkingen’ ook doorgevoerd worden voor uitzendkrachten. De inlener is verplicht om per terbeschikkingstelling deze informatie te verstrekken.
Vragen
Ben je klant van ons? Neem dan contact op met je relatiebeheerder.
Nog geen klant? Neem dan contact op met Lejona Bronk via onderstaande button of mail haar.